Side



Anadolu dilinde “Nar” Anlamına gelen Side adını burdan almaktadır. Tarih olarak Hititlere kadar uzandığı tahmin edilmektedir ama Side’nin M.Ö 7. Yy dan önce kurulduğu da söylenmektedir. Yunanlar M.Ö 7. yy da Side’ye gelmiş ve yazıtlara göre M.Ö 3.yy a kadar burada kendilerine özgü bir dil ile konuşmuştur.

M.Ö 78 senesinden sonra Roma İmparatorluğuna katılmıştır ve ticaret merkezi haline gelmiştir. Ticaret açısından o yıllarda geleceği çok parlak bir merkez konumu görmektedir. 2 yüzyıl boyunca Side’de çok fazla bilim ve kültür aktiviteleri oldu. Eski Suriye kralı VIII Antiokhos, kral olmadan önce eğitimini Side’de gördü. Kral olduktan sonra Sidetes adını verdi Bu zamana kadar başta Apollon ve Athena olmak üzere Afrodit, Ares, Hermes, Demeter gibi Roma tanrılarına inanmışlardır ve 4. yy da Hristiyan olmaya başlamışlardır. 5. yy da Piskoposluk merkezi olmuş ve devrinin en altın çağını yaşamıştır. 7 ve 9. Yüzyıllar arasında Arapların akınıyla bu altın çağ son bulmuştur.

Yapılan arkeolojik kazılarda çok sayıda yangın ve deprem izlerine rastlanılmıştır. Arapların istilası ve doğal afetler sayesinde Side yaşanılamaz bir yer halini alıp yerlilerin şehri terk etmesine sebep olmuştur. 2. Yüzyıl Arap coğrafyası İdrisi Side için “Yanmış Antalya” olarak bahseder. İdrisi’ye göre kent halkı 1150 de Side’yi terk etmiştir. 12. Yüzyılda Side’de yaşayan kimse kalmamıştır. 13. Yüzyılda Selçukluların himayesi altına girse bile yerleşim yine de olmamıştır.15. yüzyılında artık Türk topraklarına girmiştir ve Osmanlı Devletide yerleşmemiştir. Bu yüzden ne Osmanlı Devletinden neden Selçuklulardan hiçbir esere rastlanılmamıştır.